خانواده پایدار

سبک زندگی اسلامی عقلانی مبتنی بر معارف ناب اهل بیت علیهم السلام

خانواده پایدار

سبک زندگی اسلامی عقلانی مبتنی بر معارف ناب اهل بیت علیهم السلام

خانواده پایدار
آخرین نظرات

۶۵ مطلب با موضوع «توصیه‌ها و راهکارهای کارآمدی و موفقیت خانواده» ثبت شده است

 

چهارمین شاخصه خانواده پایدار: خانواده باید ایجابی باشد نه سلبی

تا می‌شود کمتر حرف بزنیم و  بیشتر عمل کنیم(تربیت رفتاری) ، اگر هم خواستیم حرف بزنیم ایجابی حرف بزنیم!

متأسفانه ما معمولا از کلماتی با بار معنایی منفی استفاده می‌کنیم مثلا به فرزندانمان می‌گوییم: نخور ، نبین ، نرو ، نخوان ، با فلانی دوست نشو ، فلان کار را نکن و ...

ایجابی حرف زدن را در ضمن یک مثال کاربردی توضیح می‌دهیم:

وقتی آقای خانه دیرتر از همیشه به خانه می‌آید، خانم خانه به چند صورت می‌تواند با او برخورد کند:

۱- به صورت سلبی( با نگرش منفی) : خانم می‌گوید: تا حالا کدوم قبرستونی بودی؟!  ؛ چرا دیر آمدی؟ کدوم گوری بودی!؟

۲- به صورت ایجابی ( با نگرش مثبت): خانم می‌تواند به صورت زیبا بگوید: از دیر آمدنت نگران شدم. ؛ وقتی نیستی خونه سوت و کوره ، ای کاش زودتر آمده بودی!

در تمام زندگی‌مان می‌توانیم این ایجابی حرف زدن را امتحان کنیم و اثرات معجره آسای آن را مزمزه کنیم مثلا به جای اینکه پشت ماشین باری بنویسم:  بر چشم بد لعنت ؛ بنویسیم: بر چشم خوب رحمت.

رضا کشمیری

 

سومین شاخصه خانواده پایدار: خانواده باید ارتباطی باشد نه ابزاری

 

امروزه خانه‌های ما ابزار محور شده مثل سمساری‌ها! اینقدر به فکر تغییر مبلمان و پرده و یخچال و ... هستیم به فکر روح و روان فرزندانمان نیستیم. به ابزارها بیشتر توجه داریم تا قلب‌ها!

امروزه دور هم نشینی و ارتباط چهره به چهره در خانواده‌ها کم شده و کانال‌های تلویزیونی و فضای مجازی و اینترنت جای ارتباط‌های گرم و دوستانه را گرفته است. برای داشتن خانواده‌ای موفق و پایدار باید ارتباط اعضای خانواده بسیار بیشتر از این چیزی باشد که امروز هست. در روزنامه کیهان به نقل از یک مرکز آمار معتبر نوشته بود: متوسط وقتی که خانواده‌ها به فرزندانشان اختصاص می‌دهند ۱۵ دقیقه است. این یک فاجعه است!
رضا کشمیری

 

دومین شاخصه خانواده پایدار :  تربیت فرزندان باید رفتاری باشد نه گفتاری

ما معمولا فقط حرف می‌زنیم! در مشاوره‌ها خیلی از پدر و مادر‌ها می‌گویند: از بس به دختر یا پسرم گفتم زبانم مو در آورده  ؛ از این گوش می‌گیره از آن گوش در می‌کنه!

در زبان عربی کلمه را به سه نوع تقسیم می‌کنند: اسم ، فعل و حرف. حرف به تنهایی در کلام هیچ معنایی ندارد و  تنهایی هیچ اثری در کلام ندارد. همیشه گفته می‌شود: با حلوا حلوا گفتن دهان شیرین نمی‌شود. این حرف زدن و نصیحت کردن به تنهایی در بچه‌ها اثر ندارد، فقط مقاومت آنها به خواسته ما را بیشتر می‌کند یعنی اثر منفی دارد.

امام صادق علیه السلام می‌فرمایند: به غیر زبانتان مردم را دعوت و نصیحت کنید تا اینکه مردم پرهیزگاری و تلاش و کوشش و نمازخواندن و کار خیر را از شما ببینند چون این دیدن عمل شما برای مردم برانگیزاننده است[1].

بنابراین دائم تکرار نکنید: پسرم نماز بخوان، نمازت دیر شده، زود باش.

یا نگویید: دخترم مویت را کسی نبیند، حجابت را رعایت کن گناه است و ... .

بلکه خودتان اول وقت با نشاط و خوش اخلاقی نماز را بخوانید تا فرزندان هم با دیدن عمل شما به تدریج نمازخوان ‌شوند.

خانم‌ها اگر با اشتیاق و بدون غرزدن و چقدر هوا گرمه و ...  چادر سر کنند دختر شما با نشاط چادر به سر می‌کند و به آن افتخار می‌کند.

رضا کشمیری


۱- خانواده باید اعتقادی باشد نه احساسی.

۲-  تربیت فرزند در محیط خانواده باید رفتاری باشد نه گفتاری.

۳- خانواده باید ارتباطی باشد نه ابزاری.

۴- خانواده باید ایجابی باشد نه سلبی.


اولین و اساسی‌ترین ویژگی خانواده موفق و پایدار: اعتقاد محور بودن

خانواده از عقدکردن شروع می‌شود و اعتقاد هم از ریشه عقد است. این دو در هم تنیده هستند، اعتقاد امری جوانحی و قلبی است نه جوارحی.

خانواده‌ای که مبتنی بر اعتقادات درست شکل بگیرد و ادامه پیدا کند پایدار می‌ماند و به مروز زمان بالنده می‌شود و در نهایت به تکامل می‌رسد.

خانواده محل انتقال باورها و ارزش‌ها از نسلی به نسل دیگر است ، اثرگذاری خانواده حتی از رسانه‌ها با همه طول و تفصیلشان بیشتر است. به همین خاطر است که دشمنان اسلام و انقلاب اسلامی ایران این پایگاه مهم خانواده را آماج حملات سخت و نرم خود کردند. از مواد مخدر کرده تا شهوترانی و بی‌غیرتی را بی‌رحمانه به خورد کودکان و نوجوانان و جوانان ما می‌دهند و به دنبال فاسد کردن رکن اصلی خانواده یعنی زن هستند.

روزی ام سلمه همسر گرامی پیامبر ص با ناراحتی به پیامبر ص می‌گوید: همه خوبی‌ها و خیرها را مردان می‌برند پس چه چیزی برای ما زنان بیچاره باقی می‌ماند!

ایشان در پاسخ فرمودند: آگاه باش زمانی که زن باردار می‌شود به منزله روزه‌دار و شب‌زنده‌دار و جهاد کننده در راه خداست با جان و مالش! پس زمانی که فرزندش به دنیا می‌آید پاداشی به او داده می‌شود که بزرگی آن را نمی‌توانی درک کنی! و ... .[1]


برای مطالعه بیشتر:

وظایف والدین 

وظایف فرزندان

وظایف زنان

وظایف مردان

رضا کشمیری

ضمن اینکه سالی پر برکت و همراه با ظهور مولایمان حضرت مهدی علیه السلام  را برای همه دوستان عزیز آرزو دارم خلاصه‌ای از ملاک‌های اشتباه در ازدواج را تقدیم می‌کنم:

۱- ازدواج به امید تغییر (از لحاظ جسمی و یا برخی رفتارها و اخلاقیات )

نکته: توصیه اکید روان‌شناسان این است که هرگز به امید تغییر دادن همسر خود تن به ازدواج ندهید. مخصوصا وقتی ازدواج منوط به عبور از خط قرمزهای اخلاقی و رفتاری شماست.

۲- اتکاء به استخاره در ازدواج (عدم اتکاء به استخاره و نسپردن سرنوشت ازدواج به آن)

توصیه اغلب علماء دین این است که ابتدا مشاوره و تحقیق لازم و کافی انجام شود و اگر باز هم سرگردانی رفع نشد به دستور نماز استخاره که در مفاتیح آمده است عمل شود.


۳- ازدواج عجولانه به خاطر ترس از عدم موقعیت بهتر یک اشتباه استراتژیکی است.

۴- انتخاب بر اساس ظواهر اشتباهی فاحش می‌باشد.(مثل موقعیت اجتماعی و یا وضعیت مالی خیلی خوب و یا خوش تیپ بودن و زیبایی زیاد ظاهری و ...)

۵- توقع کامل بودن  و بی عیب بودن طرف مقابل یک توقع بی‌جا است. (انسان ها ترکیبی از نقاط قوت و ضعف میباشند به دنبال یک شخص کامل از همه نظر، خیالی بیش نیست )

۶- این که تجربه دوستی قبل از ازدواج لازمه یک ازدواج موفق است تفکری صد در صد اشتباه است.

۷- مهریه  هیچ‌گاه تضمین کننده ازدواج نبوده و نخواهد بود.

 

پی نوشت 

دستور نماز استخاره کلیک کنید

رضا کشمیری

خلاصه‌ای از ملاک‌های ده‌گانه انتخاب همسر

 

۱- ابتدا هدف شناسی درستی از ازدواج داشته باشیم ( انس و آرامش - تنظیم رفتار جنسی - تولید ،حفظ و تداوم نسل پرورش نسل صالح انتقال فرهنگ و تجربه حمایت و مراقبت )

۲- دینداری همسر از مهمترین معیارها است.

۳- اصالت و سوابق خانوادگی

۴- تناسب فرهنگی خانواده‌ها (فرهنگ مناطق ، فرهنگ شهری ،روستایی و ......)

۵- توافق در عقاید مذهبی  ( بررسی آسیب های ازدواج با فرقه ها و مذاهب همچون بلاتکلیفی فرزند در انتخاب آیین مادر یا پدر و...... )

رضا کشمیری


با توجه به روایات سکوت(بجا) یک امر ستودنی است. آیا این مورد در خانه و خانواده نیز مطرح است؟

درباره موضوع مورد نظر شما روایات بسیاری وجود دارد که سخن گفتن را بر سکوت کردن برتر می داند مانند روایات زیر:
-امام سجاد علیه السلام در پاسخ به این سوال که سخن گفتن برتر است یا خاموشی گزیدن، فرمود: هر یک از دو را آفاتی است. اگر هر دو از آفات به دور باشند، آن گاه سخن گفتن برتر از خاموشی گزیدن است.(میزان الحکمه جلد11صفحه 2551)
– امام علی علیه السلام: سخن حق گفتن، برتر از درماندگی در سخن و خاموش ماندن است.(همان)
همانطور که می بینید به صورت مطلق نمی توان ادعا کرد که سکوت بر سخن گفتن برتری دارد؛ بلکه باید به این نکته توجه کرد که انسان در انتخاب سکوت یا سخن گفتن باید شرایط و موقعیتی که در آن حضور دارد را در نظر بگیرد و با توجه به آن سکوت و یا لب به سخن باز کند به قول معروف هر سخن جایی و هر نکته مکانی دارد.

نکته مهم:

یکی از جاهایی که سخن گفتن مورد تایید اسلام می باشد محیط خانواده است. سخن گفتن با اعضا خانواده به ویژه همسر موجب استحکام خانواده و بر قراری ارتباط عاطفی بین اعضا خانواده می شود و در رشد و تعالی اعضا خانواده نقش اساسی دارد.

برای روشن شدن نقش ازتباط کلامی اعضا خانواده لحظه ای با خود تصور کنید که هیچ نوع ارتباط کلامی بین اعضاء خانواده نباشد. آیا اعضا این خانواده در چنین فضایی می توانند با یکدیگر ارتباط عاطفی بر قرار کنند؟ آیا اعضا چنین خانواده ای در کنار هم احساس خوشبختی می کنند؟

رضا کشمیری

ملاک های انتخاب همسر در اسلام

همسر گزینی و تشکیل خانواده، مهمترین رویداد زندگی در دوره جوانی است که تا پایان عمر بر جریان حیات دنیوی و سعادت اخروی فرد تأثیر مستقیم میگذارد. امام صادق(علیه السلام) در این زمینه می‌فرماید:

«إنّما المرأةُ قِلادَةٌ فانظُرْ ما تَتَقَلَّدُ، ولَیسَ لامرأةٍ خَطَرٌ، لا لِصالِحَتِهِنَّ ولا لِطالِحَتِهِنَّ: وأمّا صالِحَتُهُنَّ فَلَیسَ خَطَرُها الذَّهَبَ والفِضَّةَ هِی خَیرٌ مِنَ الذَّهَبِ والفِضَّةِ، وأمّا طالِحَتُهُنَّ فَلَیسَ خَطَرُها التُّرابَ، التُّرابُ خَیرٌ مِنها؛ همانا زن طوق (گردنبند) است؛ پس بنگر که چه طوقی به گردن میافکنی.

برای زن ارزش و بهایی نمیتوان تعیین کرد، نه برای خوب آنها و نه برای بدشان. زن خوب، ارزشش طلا ونقره نیست، بلکه از طلا و نقره هم بهتر و ارزشمندتر است و زن بد، ارزشش خاک نیست، بلکه خاک از او ارزشمندتر است»[1]

در این میان استحکام زندگی زناشویی به عوامل متعدّدی وابسته است که تنها با در نظر گرفتن همه آنها در فرایند انتخاب همسر است که می‌توان امید داشت خانواده تشکیل شده از صفا و صمیمیتی دائمی برخوردار گردد.


برای مطالعه بیشتر:

وظایف والدین 

وظایف فرزندان

وظایف زنان

وظایف مردان


رضا کشمیری

جاهل سخاوتمند بهتر است یا عابد بخیل؟!

خداوند عزیز متعال شخص جاهل سخاوتمند را بیشتر دوست دارد تا شخص عابد بخیل؛ این نکته بسیار دقیقی است که متاسفانه مورد غفلت قرار می‌گیرد ؛  رسول اکرم صلّى اللَّه علیه و اله فرمودند: که مرد سخاوتمند بخدا و مردم و بهشت نزدیک است و از آتش دوزخ دور است ولى شخص بخیل از خدا و مردم و بهشت دور است و بآتش دوزخ نزدیک است و نادان سخاوتمند دوست‏تر است بسوى خدا از عابد بخیل[1]،

و در جایی دیگر فرمودند: دو صفت است که خداوند آنها را دوست مى‏دارد: و آنها سخاوت و حسن خلق است و دو صفت را دشمن دارد، و آنها بخل و بد خلقى است[2].

خوش اخلاقی و سخاوت وقتی در مدیر خانواده جمع شود باعث ایجاد محبت و دلبستگی عاطفی میان اعضای خانواده خواهد شد و جلوی بسیاری از مشکلات احتمالی را می‌گیرد.

 

برای مطالعه بیشتر:

وظایف والدین 

وظایف فرزندان

وظایف زنان

وظایف مردان

رضا کشمیری

تعالیم اسلام در مورد صفت سخاوت و بخل بین زن و مرد فرق گذاشته است و از زن انتظار سخاوت ندارد ، در کلام امیر بیان حضرت علی علیه السلام آمده است که  یکی از  بهترین صفات زنان  بخل می‌باشد که همان بخل از بدترین صفات مردان است چون این امر برای آن است که زن در مخارج خانه بیشتر دقت کند تا در اثر مصارف بی‌رویه و بخشش زیاد از حد، خانواده را از لحاظ مالی با مشکل روبرو نکند[1].

سخاوت در سفر‌های خانوادگی  احساس ارزشمندی و رضایت برای اعضای خانواده به  همراه دارد ، جلب محبت می‌کند و باعث می‌شود که دیگر همسفران هم به شما و خانواده‌تان محبت کنند  و احترام بگذارند. در روایتی آمده است: هرگاه با گروهى به مسافرت می‌‏روى همراه و رفیق خوبى بر آنان باش، ... سکوتت طولانى باشد. نماز زیاد بخوان، و نسبت به آنچه اختیار دارى از آب و مرکب و زاد و توشه سخاوت داشته باش[2].

 

برای مطالعه بیشتر:

وظایف والدین 

وظایف فرزندان

وظایف زنان

وظایف مردان

رضا کشمیری