خانواده پایدار

سبک زندگی اسلامی عقلانی مبتنی بر معارف ناب اهل بیت علیهم السلام

خانواده پایدار

سبک زندگی اسلامی عقلانی مبتنی بر معارف ناب اهل بیت علیهم السلام

خانواده پایدار
آخرین نظرات

۱۳ مطلب با موضوع «نظام اعتقادی خانواده(خانواده اعتقادی)» ثبت شده است


رهبر معظم انقلاب در یکی از جلسات اجرای صیغه عقد فرمودند:

هم‌سنگ و هم‌شأن کدام است؟ ... برایمان معرفی کردند، فرمودند: «المومن کفو المومن» مومن هم‌شأن مومن است... اگر خواستگار دختران، مومن است، هم‌شأن دختر شماست، زشت است باشد، بی‌پول است باشد، پدرش اسم و رسم ندارد باشد، شغل زیاد پول در بیاور ندارد نداشته باشد... شما هم که می‌روید خواستگاری دختر برای پسرتان، آن دختر مومن را وقتی پیدا کردید، آن خوب است، آن کفّو است، خیلی زیبا نیست نباشد، تحصیل کرده نیست نباشد، ثروت ندارد، جهاز نمی‌آورد نیاورد، آنی که ملاک است فقط ایمان و پاکدامنی و امانت و صدق است.


کلام رهبری دو بخش دارد:

۱- خطاب به خانواده‌هایی که دختر دم بخت دارند و برای دخترشان خواستگاری مومن آمده است:

 وقتی تحقیق کردید و فهمیدید خانواده پسر و خود پسر با ایمان و پاکدامن هستند، امانت‌دار و راستگو هستند، دیگر بهانه‌ نیاورید که کو خانه‌اش ؟ کو ماشینش؟ بهانه نیاورید که زشت است، چانه‌اش کج است، لاغر است ، چاق است و هزار عیب و ایراد دیگر!! بگذارید آقا پسر بیاید و با دختر مومن شما صحبت کند، یک جلسه ، دو جلسه و حتی بیشتر تا اینکه به نتیجه برسند. سفارش شده دختر خانم نماز استخاره (نمازی که دستورالعملش در مفاتیح الجنان آمده است) بخواند و بعد برود در جلسه خواستگاری، اگر مهر پسر در دلش نشست و خوشش آمد دیگر کار را تمام کنید. نگویید زشت است و فلان! به قول معروف علف باید به دهن بزی شیرین بیاید که آمده است! دیگر به بی پولی و شغل نون و آب دار نداشتن او گیر ندهید، توکل کنید به خدا و بدانید که خدا وعده داده است که روزی آنها را تضمین کند.

۲- خطاب به خانواده‌ی آقا پسری که می‌خواهد به خواستگاری دختری مومن برود:

 وقتی دختر مومن و پاکدامنی پیدا کردید او هم کفو پسر مومن شماست، شک نکنید، نگویید خیلی زیبا نیست، سبزه است یا خیلی سفید است! شما بهانه نیاورید. تحصیلات دختر پایین‌تر از پسر شماست ، اشکال ندارد تازه بهتر هم هست. خانواده‌اش اسم و رسم دار نیست نباشد، ثروت ندارند ، جهاز نمی‌آورند نیاورند. باور کنید جهار آنچنانی خوشبختی نمی‌آورد، ثروت زیاد خوشحالی و زندگی راحت نمی‌آورد. یک خاطره‌ای برایتان بگوییم:

 

مطالب بیشتر:

نگاه مهربانانه یکی از مهمترین بخش‌های ارتباط غیرکلامی(زبان بدن)

اثرات نگاه محبت‌آمیز والدین به فرزندان و شاد کردن آنها

فروتنی و تواضع یکی دیگر از مهمترین بخش‌های ارتباط غیرکلامی(زبان بدن)

راهکارهای عملی برای افزایش مهارت ارتباطی اعضای خانواده


در شهر ما خانواده‌ای می‌شناسم که دخترشان را به پسر پولداری دادند، پسر خانه‌ای دو طبقه داشت، خانواده دختر هم پولدار بودند و دو جهیزیّه کامل برای دو طبقه مجزا دادند، هر طبقه ۱۰ تا سرویس ویکتوریا ، ۱۰ تا کتری آنچنانی ، ۱۰ دست کامل لحاف و تشک ... خلاصله از هر چیزی ده تا از شیک‌ترین و گران‌ترین اجناس برایش گرفته بودند. به خیال خودشان کلاس گذاشته بودند تا در برابر خانواده داماد کم نیاورند! بعد از مدتی داماد چشم چران و هرزه ، هر از چند گاهی دختری به خانه ‌اش می‌آورد! طبقه بالا با تمام تجهیزات اشرافی در اختیار دختران هرزه بود، طبقه همکف در اختیار دختر نگون‌بختی که گمان می‌کرد جهیزیه‌ زیاد خوشبختی می‌آورد! در نهایت داماد خیلی به قول خودش جوانمردی کرد و زن دومی گرفت و در طبقه دوم ساکن کرد. دختر نگون بخت به همین راضی شده بود و خون دل می‌خورد می‌گفت: حداقل همین یکی هوو باشد بهتر از صد تا هووی هرزه‌ی رنگارنگ است!!! 

رضا کشمیری


۱- خانواده باید اعتقادی باشد نه احساسی.

۲-  تربیت فرزند در محیط خانواده باید رفتاری باشد نه گفتاری.

۳- خانواده باید ارتباطی باشد نه ابزاری.

۴- خانواده باید ایجابی باشد نه سلبی.


اولین و اساسی‌ترین ویژگی خانواده موفق و پایدار: اعتقاد محور بودن

خانواده از عقدکردن شروع می‌شود و اعتقاد هم از ریشه عقد است. این دو در هم تنیده هستند، اعتقاد امری جوانحی و قلبی است نه جوارحی.

خانواده‌ای که مبتنی بر اعتقادات درست شکل بگیرد و ادامه پیدا کند پایدار می‌ماند و به مروز زمان بالنده می‌شود و در نهایت به تکامل می‌رسد.

خانواده محل انتقال باورها و ارزش‌ها از نسلی به نسل دیگر است ، اثرگذاری خانواده حتی از رسانه‌ها با همه طول و تفصیلشان بیشتر است. به همین خاطر است که دشمنان اسلام و انقلاب اسلامی ایران این پایگاه مهم خانواده را آماج حملات سخت و نرم خود کردند. از مواد مخدر کرده تا شهوترانی و بی‌غیرتی را بی‌رحمانه به خورد کودکان و نوجوانان و جوانان ما می‌دهند و به دنبال فاسد کردن رکن اصلی خانواده یعنی زن هستند.

روزی ام سلمه همسر گرامی پیامبر ص با ناراحتی به پیامبر ص می‌گوید: همه خوبی‌ها و خیرها را مردان می‌برند پس چه چیزی برای ما زنان بیچاره باقی می‌ماند!

ایشان در پاسخ فرمودند: آگاه باش زمانی که زن باردار می‌شود به منزله روزه‌دار و شب‌زنده‌دار و جهاد کننده در راه خداست با جان و مالش! پس زمانی که فرزندش به دنیا می‌آید پاداشی به او داده می‌شود که بزرگی آن را نمی‌توانی درک کنی! و ... .[1]


برای مطالعه بیشتر:

وظایف والدین 

وظایف فرزندان

وظایف زنان

وظایف مردان

رضا کشمیری

بسم الله الرحمن الرحیم

نسبت به خانواده دو رویکرد مثبت و منفی در جامعه وجود دارد.یکی از اساتید روانشناسی نگاه منفی به خانواده را ضمن یک لطیفه اینگونه بیان می‌کند:

تشکیل خانواده و ازدواج چیزی نیست جز رفت و آمد بین چند شهر کشور عزیزمان ایران:

۱- دلیجان : در این مرحله ابتدا دختر و پسر به هم دل می‌بندند.

۲- زنجان: بعد از مدتی زن جان جانان مرد می‌شود و ازدواج می‌کنند.

۳- میانه : بعد از چند ماه اختلافات شروع می‌شود اما میانه را می‌گیرند و بیانا بین تحمل می‌کنند.

۴- بزنجان : با شدت اختلافات  مرد جان جانانش را می‌زند و به مرحله  بزن جان می‌رسند.

۵- سیرجان : بعد از مدتی کشمکش و دعوا از هم سیر می‌شوند.مرد از جان جانانش سیر می‌شود.

۶- برازجان : بعد از سیر شدن از هم، کار به بریدن از هم می‌کشد و طلاق می‌گیرند. مرد بر از جان جانانش می‌کند و از او جدا می‌شود!

ضمن یک لطیفه دیگر نگاه منفی با خانواده را اینگونه بیان می‌کنند:

همان‌طور که دولت کابینه دارد ، خانواده هم کابینه و وزرایی دارد:

زن وزیر سلب آسایش ؛ مرد وزیر کار و اموراجتماعی

مادرزن وزیر جنگ ؛ مادر شوهر وزیر اغتشاشات

خواهرزن جاسوس دوجانبه ؛ خواهرشوهر وزیر اطلاعات و بازرسی

پدرشوهر رئیس تشخیص مصلحت ؛ پدرزن وزیر ارشاد!

 

رضا کشمیری

در رویکرد اعتقادی، نگاه به خانواده نگاه تجاری و کاسبکارانه نیست. هرگز افراد و اعضای خانواده در صدد قصاص و تلافی به بدی نیستند. نمی گویند چون تو بی احترامی یا بد اخلاقی کردی، من هم در پاسخ بی احترامی یا بد اخلاقی می کنم. چون شما منزل اقوام من نیامدی، من هم منزل اقوام شما نمی آیم، یا چون روز مادر برای مادر من هدیه نخریدی، من هم برای مادرت هدیه نمی برم و ......؛ این نگاه بازاری و معاملاتی، در خانواده دین باور و اعتقاد محور، جایی ندارد.

در خانواده اعتقادی، گفتارها و رفتارها، برای کسب پاداش و ثواب است. لذا هر کسی تلاش می کند تا ثواب بیشتری کسب نماید. اگر کسی از اعضای خانواده، بدی کرد یا خطایی مرتکب شد، پاسخ سایرین خوبی خواهد بود. چون در مقابل بدی، بدی کردن، خطا و دوری از سعادت و ثواب خواهد بود.

ِ پیامبر گرامی اسلام ص فرمودند: مردی که بر بداخلاقی همسرش صبر کند[1]، پاداش شکرکنندگان برای او محاسبه می شود. و خانمی که با همسرش مدارا و سازگاری نداشته باشد و کارهایی  به او تحمیل می کند که قادر به انجام آنها نیست، خداوند از این زن هیچ حسنه ای قبول نمی کند و خدا با غضب با او مواجه می شود.[2]   



[1] این که شخص بر بداخلاقی های همسر صبر کند، و اذیت و آزار او را تحمل کند و زندگی را با این گونه مسائل به تلاطم و ویرانی نکشاند، جز با خداباوری در زندگی و خانواده اعتقاد محور، با هیچ جیز دیگر قابل توجیه نیست.


[2] قال رَسُولُ اللَّهَصلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ، مَنْ‏ صَبَرَ عَلَى خُلُقِ امْرَأَةٍ سَیِّئَةِ الْخُلُقِ وَ احْتَسَبَ فِی ذَلِکَ الْأَجْرَ أَعْطَاهُ اللَّهُ ثَوَابَ الشَّاکِرِینَ‏أَلَا وَ أَیُّمَا امْرَأَةٍ لَمْ تَرْفُقْ بِزَوْجِهَا وَ حَمَلَتْهُ عَلَى مَا لَا یَقْدِرُ عَلَیْهِ وَ مَا لَا یُطِیقُ لَمْ یَقْبَلِ اللَّهُ مِنْهَا حَسَنَةً وَ تَلْقَى اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ وَ هُوَ عَلَیْهَا غَضْبَان.     من لا یحضره الفقیه ؛ ج‏4 ؛ ص16

رضا کشمیری

خانواده اعتقادی، خانواده‌ای هدفمند است، و تمام تلاش خود را در راستای هدف، قرار می‌دهد. هدف در خانواده، کمال، سعادت و قرب الی‌الله است،بنابراین افراد خانواده اعتقادی تمام سعی و کوشش خویش را در راستای نزدیک شدن به‌خدا می‌کنند و برای آنها خدا و تقرب به‌خدا مهمتر از هر چیزی است.

  فرد در خانواده اعتقادی همیشه شاکر و راضی است، اهل عفو و گذشت است،  سازگار و با دیگران، مهربان است. فقر و ناداری، برایش غنا و توانگری است. چون هیچ غنا و توانگری بالاتر از زندگی شیرین، زیبا و گوارا نیست.

 چنین خانواده‌ای کمال‌آفرین و سعادت‌آور و درمانگر است. اصلا اختلالی پیش نمی‌آید تا نیاز به درمان باشد، بلکه خانواده معتقد به باورها و ارزش‌های دینی، از اختلالات روانی و عصبی، پیشگیری می‌کند.

زمانی که خدا و دستورات الهی بر خانه و زندگی حاکم شد، همه چیز رنگ و لعاب خدایی پیدا می‌کند. و هر چه که رنگ خدای یافت، ارزش پیدا می‌کند و زیبا می‌گردد. صِبْغَةَ اللَّهِ وَ مَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ صِبْغَة[1]



[1] . این است نگارگرى الهى؛ و کیست خوش نگارتر از خدا؟ .بقره138.

رضا کشمیری

نبى اکرم (ص): حق مرد بر زن اینست که چراغ برایش برافروزد، و طعام خوب تهیه بیند، و تا در حیاط باستقبالش شتابد و باو خوش آمد گوید، و طشت و حوله آرد و دست او را بشوید و جز بواسطه علتى خود را از اومنع ننماید.۱

واضح است که چنین رفتاری از طرف زن که قطعا ناشی از اعتقادات و باورهای اسلامی است باعث شیفته شدن مرد و گرمی فوق العاده محیط خانواده میشود. این سفارشات پیامبر (ص) راهکارهای بسیار مفیدی است که برای رفع مشکلات خانوادگی میتوان از آنها بهره برد.

مثلا خانمی که از بی توجهی و کم حوصلگی همسرش رنج میبرد و ارتباط کلامی کمی با مردش دارد یکبار امتحان کند و وقتی همسرش به خانه میاید با چهره ای گشاده به استقبال او برود و سلام گرم و خوش آمد بگوید و وقتی دست و صورت خود را شست حوله ای به او بدهد و حالا در مورد کارهای روزانه از او بپرسد قطعا مرد جذب محبت او میشود و باب صحبت باز میشود و کم کم مشکلات حل خواهد شد.

پی نوشت:

۱- عَنِ النَّبِیِّ ص قَالَ حَقُّ الرَّجُلِ عَلَى الْمَرْأَةِ إِنَارَةُ السِّرَاجِ وَ إِصْلَاحُ الطَّعَامِ وَ أَنْ‏تَسْتَقْبِلَهُ عِنْدَ بَابِ بَیْتِهَا فَتُرَحِّبَ بِهِ وَ أَنْ تُقَدِّمَ إِلَیْهِ الطَّشْتَ وَ الْمِنْدِیلَ وَ أَنْ تُوَضِّئَهُ وَ أَنْ لَا تَمْنَعَهُ نَفْسَهَا إِلَّا مِنْ عِلَّ.

    مکارم الأخلاق، ص: 215

نکته: یکی از سنت های که در بین گذشتگان بوده و ریشه ی اسلامی دارد طشت و آب آوردن برای شستن دست مهمان است که از سیره های مهم اهل بیت علیهم السلام بوده و برای جلب محبت و رفع کدورت ها بسیار مفید می باشد. در ایام پیاده روی اربعین شستن پای زایران اباعبدالله الحسین علیه السلام توسط عاشقان ایشان در نزدیک کردن قلوب مسلمین و افزایش محبت طرفینی بسیار عجیب است و هر کس یک بار مورد این لطف برادران عراقی واقع شده باشد به این ایجاد محبت در دلها اذعان میکند.


رضا کشمیری

از آنجا که خانواده اعتقادی خانواده ای است که با پشتوانه ی محکم دینی و اعتقادی بنا شده است، متفاوت از سایر خانواده هایی است که با انگیزه های دیگر تشکیل شده است. در خانواده اعتقادی همه چیز به چشم پاداش و ثواب، دیده می شود. فقر ناداری، سختی و دشواری، اذیت و آزار، مریضی و بلا با عینک اعتقادی نردبان کمال و سعادت برای اعضا است چون در برابر کمبودها و نداده ها، راضی است و در برابر داده ها و عطاها شاکر و سپاسگزار است.  

امام صادق علیه السلام فرمود:‏ ‏ بهترین زنان کسانی هستند اگر به آنها نعمتی داده شود سپاسگزارند و از نعمتی منع شوند راضی و قانع هستند.۱     

این روحیه شکرگزاری و رضامندی و قناعت در محیط خانواده بین اعضای خانواده ایجاد محبت و دلبستگی میکند و بنیان خانواده را استحکام می بخشد وقتی ارزشهای اعتقادی زن بر اساس گزاره های اسلامی شکل گرفته باشد چنان محیطی در خانه ایجاد میکند که تاثیر عمیقی در فرزندان و حتی در مرد میگذارد و خانواده را در برابر مشکلات اقتصادی تا حدود زیادی واکسینه خواهد کرد.


امام صادق علیه السلام : بهترین زنان شما کسانی هستند که اگر انفاقی میکنند در راه درست و خیر است و اگر بخل و امساک بورزند باز در راه خیر و صلاح خانواده است این چنین زنانی کارگزاران خداوند هستند و هیچ گاه از آنچه که طلب میکنند محروم نمی شوند.۲

این خیرخواهی زن که مادر و رکن خانواده است باعث تحکیم نظام خانواده است.


پی نوشت:

۱- خَیْرُ نِسَائِکُمُ الَّتِی إِنْ أُعْطِیَتْ‏ شَکَرَتْ‏ وَ إِنْ مُنِعَتْ‏ رَضِیَتْ بحار الأنوار ؛ ج‏۱۰۰ ؛ ص ۲۳۹

۲- قَالَ الصادق ع خَیْرُ نِسَائِکُمُ الَّتِی إِنْ أَنْفَقَتْ أَنْفَقَتْ بِمَعْرُوفٍ وَ إِنْ أَمْسَکَتْ أَمْسَکَتْ بِمَعْرُوفٍ وَ تِلْکَ مِنْ عُمَّالِ اللَّهِ وَ عَامِلُ اللَّهِ لَا یَخِیبُ .       بحار الأنوار ؛ ج‏100 ؛ ص239

رضا کشمیری


امام صادق علیه السلام فرمودند: اگر مردی فقط به خاطر مال و زیبایی با زنی ازدواج کند، آن مال و زیبایی روزی او نمیشود، اما اگر به خاطر دینداری زن، با او ازدواج کند خداوند عزیز و بلند مرتبه، مال و جمال آن زن را رزق و روزی او میکند.۱

وقتی خدا چیزی را روزی کند، انسان تمام بهره و لذت مادی و معنوی را از آن می‌برد و با آن رزق به آرامش در زندگی نایل میشود.

برای مطالعه بیشتر:

وظایف والدین 

وظایف فرزندان

وظایف زنان

وظایف مردان

رضا کشمیری

رسول اکرم(ص) می فرمایند: کسی که فقط بخاطر زیبای با زنی ازدواج کند خداوند زیبایی آن زن را وبال گردن و مایه درد سر مرد قرار میدهد .۱

یعنی اگر اعتقادات زن و باور ها و ارزش های او مورد توجه قرار نگیرد و فقط زیبایی زن مد نظر باشد در آینده این اعتقادات غلط زن به همراه زیبایی او باعث فساد بنیان خانواده میشود ودر چنین خانواده ای مرد وفرزندان امنیت روانی و اخلاقی ندارند و هر چه مرد به ارزشهای اسلامی پایبندتر باشد تاثیر عواقب شوم چنین زنی بر روان او بیشتر خواهد بود.

رسول گرامی اسلام میفرمایند: کسی که فقط بخاطر زیبایی با زنی ازدواج کند آن چیزی را که دوست داشت به آن نمی رسد و کسی که فقط بخاطر مال با زنی ازدواج کند خدا او را به همان مال وامیگذارد پس بر شما باد ازدواج با زن دیندار.۲

 طبق فرمایش پیامبر ص اگر بنیان خانواده فقط بر اساس زیبایی و مال زن شکل بگیرد و به دینداری زن توجه نشود خیری در‌ آن نیست یعنی آنچه از زیبایی زن انتظار داشت به آن نمیرسد و ثروتی که خدا فرد را به آن واگذارد پایدار نخواهد بود.


برای مطالعه بیشتر:

وظایف والدین 

وظایف فرزندان

وظایف زنان

وظایف مردان


رضا کشمیری

 قَالَ صل الله علیه و آله‏ وسلم : لَا تُنْکَحُ الْمَرْأَةُ لِأَرْبَعَةٍ لِمَالِهَا وَ جَمَالِهَا وَ نَسَبِهَا وَ لَذَّتِهَا فَعَلَیْکَ‏ بِذَاتِ‏ الدِّین جامع الأخبار(للشعیری)، ص: 102

 

پیامبر رحمت حضرت محمد صل الله علیه و آله‏ وسلم    فرمودند: تنها به منظور دستیابی به ثروت، زیبایی، حسب و نسب و لذتجویی ازدواج نکن، بر تو لازم است با دیندار ازدواج کنی. یعنی تشکیل خانواده باید مبتنی بر اعتقادات باشد نه مبتنی بر مال و منال، ثروت، زیبایی، حسب و نسب و لذتجویی.

رویکرد اسلام به تشکیل خانواده، بیشتر اعتقادی و ارزشی است تا احساسی. نمونه های زیر شاهد معتبری است بر این که خانواده در اسلام، اعتقاد محور است

رضا کشمیری