خانواده باید ایجابی باشد نه سلبی

 

چهارمین شاخصه خانواده پایدار: خانواده باید ایجابی باشد نه سلبی

تا می‌شود کمتر حرف بزنیم و  بیشتر عمل کنیم(تربیت رفتاری) ، اگر هم خواستیم حرف بزنیم ایجابی حرف بزنیم!

متأسفانه ما معمولا از کلماتی با بار معنایی منفی استفاده می‌کنیم مثلا به فرزندانمان می‌گوییم: نخور ، نبین ، نرو ، نخوان ، با فلانی دوست نشو ، فلان کار را نکن و ...

ایجابی حرف زدن را در ضمن یک مثال کاربردی توضیح می‌دهیم:

وقتی آقای خانه دیرتر از همیشه به خانه می‌آید، خانم خانه به چند صورت می‌تواند با او برخورد کند:

۱- به صورت سلبی( با نگرش منفی) : خانم می‌گوید: تا حالا کدوم قبرستونی بودی؟!  ؛ چرا دیر آمدی؟ کدوم گوری بودی!؟

۲- به صورت ایجابی ( با نگرش مثبت): خانم می‌تواند به صورت زیبا بگوید: از دیر آمدنت نگران شدم. ؛ وقتی نیستی خونه سوت و کوره ، ای کاش زودتر آمده بودی!

در تمام زندگی‌مان می‌توانیم این ایجابی حرف زدن را امتحان کنیم و اثرات معجره آسای آن را مزمزه کنیم مثلا به جای اینکه پشت ماشین باری بنویسم:  بر چشم بد لعنت ؛ بنویسیم: بر چشم خوب رحمت.

خانواده باید ارتباطی باشد نه ابزاری

 

سومین شاخصه خانواده پایدار: خانواده باید ارتباطی باشد نه ابزاری

 

امروزه خانه‌های ما ابزار محور شده مثل سمساری‌ها! اینقدر به فکر تغییر مبلمان و پرده و یخچال و ... هستیم به فکر روح و روان فرزندانمان نیستیم. به ابزارها بیشتر توجه داریم تا قلب‌ها!

امروزه دور هم نشینی و ارتباط چهره به چهره در خانواده‌ها کم شده و کانال‌های تلویزیونی و فضای مجازی و اینترنت جای ارتباط‌های گرم و دوستانه را گرفته است. برای داشتن خانواده‌ای موفق و پایدار باید ارتباط اعضای خانواده بسیار بیشتر از این چیزی باشد که امروز هست. در روزنامه کیهان به نقل از یک مرکز آمار معتبر نوشته بود: متوسط وقتی که خانواده‌ها به فرزندانشان اختصاص می‌دهند ۱۵ دقیقه است. این یک فاجعه است!

تربیت فرزندان باید رفتاری باشد نه گفتاری

 

دومین شاخصه خانواده پایدار :  تربیت فرزندان باید رفتاری باشد نه گفتاری

ما معمولا فقط حرف می‌زنیم! در مشاوره‌ها خیلی از پدر و مادر‌ها می‌گویند: از بس به دختر یا پسرم گفتم زبانم مو در آورده  ؛ از این گوش می‌گیره از آن گوش در می‌کنه!

در زبان عربی کلمه را به سه نوع تقسیم می‌کنند: اسم ، فعل و حرف. حرف به تنهایی در کلام هیچ معنایی ندارد و  تنهایی هیچ اثری در کلام ندارد. همیشه گفته می‌شود: با حلوا حلوا گفتن دهان شیرین نمی‌شود. این حرف زدن و نصیحت کردن به تنهایی در بچه‌ها اثر ندارد، فقط مقاومت آنها به خواسته ما را بیشتر می‌کند یعنی اثر منفی دارد.

امام صادق علیه السلام می‌فرمایند: به غیر زبانتان مردم را دعوت و نصیحت کنید تا اینکه مردم پرهیزگاری و تلاش و کوشش و نمازخواندن و کار خیر را از شما ببینند چون این دیدن عمل شما برای مردم برانگیزاننده است[1].

بنابراین دائم تکرار نکنید: پسرم نماز بخوان، نمازت دیر شده، زود باش.

یا نگویید: دخترم مویت را کسی نبیند، حجابت را رعایت کن گناه است و ... .

بلکه خودتان اول وقت با نشاط و خوش اخلاقی نماز را بخوانید تا فرزندان هم با دیدن عمل شما به تدریج نمازخوان ‌شوند.

خانم‌ها اگر با اشتیاق و بدون غرزدن و چقدر هوا گرمه و ...  چادر سر کنند دختر شما با نشاط چادر به سر می‌کند و به آن افتخار می‌کند.

رویکرد مثبت به خانواده/شاخص های خانواده پایدار

۱- خانواده باید اعتقادی باشد نه احساسی.

۲-  تربیت فرزند در محیط خانواده باید رفتاری باشد نه گفتاری.

۳- خانواده باید ارتباطی باشد نه ابزاری.

۴- خانواده باید ایجابی باشد نه سلبی.

اولین و اساسی‌ترین ویژگی خانواده موفق و پایدار: اعتقاد محور بودن

خانواده از عقدکردن شروع می‌شود و اعتقاد هم از ریشه عقد است. این دو در هم تنیده هستند، اعتقاد امری جوانحی و قلبی است نه جوارحی.

خانواده‌ای که مبتنی بر اعتقادات درست شکل بگیرد و ادامه پیدا کند پایدار می‌ماند و به مروز زمان بالنده می‌شود و در نهایت به تکامل می‌رسد.

خانواده محل انتقال باورها و ارزش‌ها از نسلی به نسل دیگر است ، اثرگذاری خانواده حتی از رسانه‌ها با همه طول و تفصیلشان بیشتر است. به همین خاطر است که دشمنان اسلام و انقلاب اسلامی ایران این پایگاه مهم خانواده را آماج حملات سخت و نرم خود کردند. از مواد مخدر کرده تا شهوترانی و بی‌غیرتی را بی‌رحمانه به خورد کودکان و نوجوانان و جوانان ما می‌دهند و به دنبال فاسد کردن رکن اصلی خانواده یعنی زن هستند.

روزی ام سلمه همسر گرامی پیامبر ص با ناراحتی به پیامبر ص می‌گوید: همه خوبی‌ها و خیرها را مردان می‌برند پس چه چیزی برای ما زنان بیچاره باقی می‌ماند!

ایشان در پاسخ فرمودند: آگاه باش زمانی که زن باردار می‌شود به منزله روزه‌دار و شب‌زنده‌دار و جهاد کننده در راه خداست با جان و مالش! پس زمانی که فرزندش به دنیا می‌آید پاداشی به او داده می‌شود که بزرگی آن را نمی‌توانی درک کنی! و ... .[1]

برای مطالعه بیشتر:

وظایف والدین 

وظایف فرزندان

وظایف زنان

وظایف مردان