احترام گذاشتن و به رسمیت شناختن فرزندان از امور مهمی است که در متون دینی مورد توجه قرار گرفته و به آن سفارش بسیار شده است. پیامبر گرامی اسلام صل الله و علیه وآله میفرمایند: به فرزندان خود احترام بگذارید.[1] تکریم فرزندان، شخصیّت آنها را به گونهای مناسب شکل میدهد و در آینده هم به خود و هم به دیگران احترام خواهند گذاشت.
مهمترین مصادیق تکریم فرزندان
الف) سلام کردن به فرزندان:
سلام کردن یکی از کلمات یا رفتارهای نمادینی است که برقراری ارتباط را آسان میکند.پیامبر گرامی اسلام صل الله و علیه وآله به همه مردم از کوچک و بزرگ سلام میکردند.[2] سفارش اسلام به سلام کردن به ویژه به کودکان دو اثر روانی میتواند داشته باشد:
۱- باعث تقویت صفت اخلاقی و پسندیده تواضع و فروتنی در فرد سلام کننده میشود.
۲- باعث احیاء شخصیّت و خود باوری برای کودک میشود.
روزی پیامبر صل الله و علیه وآله از کوچهای عبور میکردند که به چند کودک خردسال برخورد میکنند، با مهربانی و چهرهای خوشرو به آنها سلام میکنند و در همان حال به آنها خوراکی تعارف میکنند.[3] این رفتار زیبای پیامبر صل الله و علیه وآله یک سنت حسنه ماندگار و پایدار است که عمل به آن باعث شکل گیری شخصیّت اسلامی و ایمانی در کودکان یک جامعه خواهد شد.
کودکی که از طرف پدر و مادر و در درجه بعد از طرف افراد جامعه، خصوصا روحانی مسجد ، مدیر مدرسه ، معلمان و ... مورد احترام و توجه قرار گیرد؛ شخصیت او به خوبی در همه ابعاد روانشناختی رشد میکند و همیشه روح و روانی آرام و پویا و هدفمند خواهد داشت.
برای مطالعه بیشتر:
پیامبر صل الله و علیه وآله برای فراگیر شدن سنت سلام کردن به کودکان تلاش زیادی میکردند. ایشان در یک بیانی تأکید فرمودند: پنج چیز است که تا لحظه مرگ آنها را ترک نمیکنم، یکی از آنها سلام گفتن به کودکان است. در انجام این اعمال مراقبت دارم تا بعد از من سنتی بین مسلمانان باشد و به آن عمل کنند.[4]
۵- عَنِ النَّبِیِّ ص: أَکْرِمُوا أَوْلَادَکُمْ وَ أَحْسِنُوا أَدَبَهُمْ یُغْفَرْ لَکُمْ. مکارم الأخلاق، ص:۲۲۳
۶- عَنِ النَّبِیِّ ص: أَنَّهُ کَانَ یُسَلِّمُ عَلَى الصَّغِیرِ وَ الْکَبِیرِ.مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج۸، ص: ۳۶۵